Jane Austen

Jane Austen to jedna z najpopularniejszych angielskich pisarek początku XIX wieku, pionierka romansu, powieści obyczajowej i psychologicznej. Jej powieści „Duma i uprzedzenie” i „Rozważna i romantyczna” kształtują wyobraźnię czytelniczek już dwóch stuleci i na stałe weszły do kanonu zachodniej kultury masowej. Jane Austen zawsze była chwalona przez krytyków literackich za błyskotliwy dowcip, przenikliwość i zmysł obserwacji. Zarówno książki, jak i ich filmowe adaptacje cieszą się wciąż niesłabnącą popularnością.

Podstawowe dane:

  • Data i miejsce urodzenia: 16 grudnia 1775, Steventon (Wielka Brytania)
  • Data i miejsce śmierci: 18 lipca 1817, Winchester (Wielka Brytania)
  • Popularne książki: „Duma i uprzedzenie”, „Rozważna i romantyczna"
  • Gatunki literackie: Literatura obyczajowa, romans, literatura piękna obca

Opis autorki

Parafia Stevenson i dzieciństwo wśród licznej rodziny

Jane Austen urodziła się w 1775 roku w Stevenson, w angielskim hrabstwie Hampshire, jako siódme z ośmiorga dzieci anglikańskiego pastora George’a Austena i jego żony, Cassandry. Miała sześciu braci i jedną siostrę, również Cassandrę, starszą od Jane o dwa lata. Rodzina Austenów należała do „wyższych sfer”, ale nie była bogata. Pomimo to, zarówno synowie, jak i córki odebrali stosowne wykształcenie. W domu zachęcano dzieci do lektury, Jane Austen od dzieciństwa czytała książki, a w wieku kilkunastu lat zaczęła pisać pierwsze wiersze i opowiadania, na razie przeznaczone do zabawienia członków rodziny.

Jej wczesne opowiadania zachowały się do dziś, zebrane jako „Juwenilia”, czyli dzieła młodzieńcze. Należy do nich opowiadanie „Miłość i przyjaźń” (Love and Freindship), które Jane napisała w wieku 14 lat. Jako dwudziestoletnia dziewczyna, Jane Austen napisała swoją pierwszą powieść epistolarną „Lady Susan”. Powieść ta została wydana dopiero w 1871 roku, kilkadziesiąt lat po śmierci autorki.

Od Bath do Chewton – częste przeprowadzki i pierwsze książki Jane Austen

W 1800 roku państwo Austen z córkami przenieśli się do Bath, gdzie zmarł ojciec, George Austen. Sześć lat później Jane, jej matka i siostra przeprowadziły się do Southampton, gdzie zamieszkały przy rodzinie Franka Austena, jednego z braci Jane, a w 1809 roku zamieszkały u drugiego brata – Edwarda w Chawton Cottage. W Chawton, w domu, w którym mieszkali, obecnie znajduje się muzeum poświęcone Jane Austen.

W tym czasie Jane zaczęła publikować swoje książki. Powieść „Rozważna i romantyczna” (Sense and Sensibility) ukazała się w 1811 roku. Została wydana anonimowo, napisano tylko, że autorką była kobieta. Książka cieszyła się powodzeniem, więc Jane Austen zdecydowała się na opublikowanie także innych swoich powieści. Za jej życia ukazały się drukiem: „Duma i uprzedzenie” (Pride and Prejudice, 1813), „Mansfield Park” (1814) i „Emma” (1815). Rok po wydaniu „Emmy” Jane Austin zachorowała i w 1817 roku zmarła, mając zaledwie 42 lata.

Powieści Jane Austen wydane pośmiertnie

Niedługo po śmierci pisarki wydano dwie następne powieści: „Opactwo Northanger” (Northanger Abbey, 1817) i „Perswazje” (Persuasion, 1817). Jane Austen pracowała także nad innymi powieściami, których nie zdążyła już dokończyć: „Watsonowie” (The Watsons) i „Sanditon”. Te nieukończone książki Jane Austen, podobnie jak mniej znane dzieła doczekały się publikacji długo po śmierci autorki.

Wpływ twórczości Jane Austen na kulturę popularną

Książki Jane Austen cieszyły się wielką popularnością w XIX i XX wieku, weszły do kanonu klasycznych romansów i powieści obyczajowych, czytanych głównie przez pokolenia dziewcząt i kobiet. Jako utwory o interesującej fabule i wiarygodnej psychologii postaci, powieści doczekały się także licznych ekranizacji i adaptacji, a także wywarły duży wpływ na literaturę angielską i europejską. Powieść „Duma i uprzedzenie” została po praz pierwszy przeniesiona na ekran w 1940 roku, później powstało jeszcze wiele filmów i seriali na jej podstawie.

Książka „Rozważna i romantyczna” stała się inspiracją wielu filmów, w tym ekranizacji z 1995 roku w reżyserii Anga Lee, z Kate Winslet, Hughem Grantem i Emmą Thompson w obsadzie. Życie samej pisarki posłużyło za temat dwóch filmów biograficznych: „Zakochana Jane” (2007) w reżyserii reżyseria Juliana Jarrolda (z Anne Hathaway w roli tytułowej) i „Jane Austen żałuje” (2008) w reżyserii Jeremy’ego Loveringa.

więcej
Filtruj
Kategorie
Wybrani autorzy
  • więcej
Seria
  • więcej
Wydawnictwo
  • więcej
Dostępność
Cena
Ocena

Jane Austen - wybrane książki

  • Lady Susan 
  • Rozważna i romantyczna
  • Duma i uprzedzenie
  • Mansfield Park
  • Emma
  • Opactwo Northanger
  • Perswazje