Rywalizacja pianistów skupia na sobie spojrzenia fanów muzyki klasycznej z całego świata. Uczestnicy co pięć lat mogą zmierzyć się ze sobą, a przede wszystkim – z muzyką Fryderyka Chopina. Na tegoroczne zmagania trzeba było czekać o rok dłużej z powodu pandemii, ale umiejętności uczestników to rekompensują. Konkurs stoi na wysokim poziomie, a my możemy cieszyć się z faktu, że bardzo dobrze radzą sobie Polacy. Czy powtórzą sukces Rafała Blechacza, który triumfował w 2005 roku?
Trochę o historii
Mimo że Konkurs Chopinowski cieszy się w muzycznym świecie ogromną renomą, a w mediach nie brakuje artykułów czy relacji poświęconych temu wydarzeniu, wiele osób ma o nim podobne pojęcie, jak o całej muzyce klasycznej. Wiedzą o istnieniu konkursu i doceniają talent uczestników, ale na tym wiedza się kończy. Dlatego warto poświęcić kilka słów temu, jak zmagania w Filharmonii Narodowej w Warszawie stały się jednymi z najbardziej prestiżowych na świecie.
Początki Konkursu Chopinowskiego sięgają dwudziestolecia międzywojennego, kiedy muzycy oraz muzykolodzy prowadzili ożywioną polemikę na temat tego, jak powinno się interpretować dzieła Fryderyka Chopina. Inicjator pierwszej edycji, profesor Jerzy Żurawlew, pragnął uczynić z konkursu okazję do dyskusji na temat utworów wielkiego kompozytora. Interpretacje uczestników były więc, i nadal są, nie tylko pokazem umiejętności, ale również własną wizją artystyczną muzyki Chopina.
Regulamin oraz repertuar Konkursu Chopinowskiego na przestrzeni lat ulegały modyfikacjom, jednak nie zmieniają się dwie elementarne zasady: jest to konkurs monograficzny, a zatem pianiści wykonują wyłącznie wybrane utwory Chopina, a także grają z pamięci. Uczestnicy oceniani są przez jury, które składa się z wybitnych artystów i pedagogów powoływanych przez dyrektora konkursu.
Dotychczasowi zwycięzcy
Notkę historyczną warto uzupełnić o laureatów. Pierwsza edycja z 1927 roku należała do radzieckiego pianisty Lwa Oborina. Dominację Rosjan przełamała 1949 roku Halina Czerny-Stefańska, która wygrała ex æquo z Rosjanką Bellą Dawidowicz. Istnieją jednak wątpliwości co do zasadności nagród dla ówczesnych zwyciężczyń, ponieważ werdykt miał być kontrolowany przez rząd, w efekcie czego wśród triumfatorów znaleźli się wyłącznie przedstawiciele ZSRR i Polski.
Wśród najbardziej pamiętnych polskich triumfatorów Konkursu Chopinowskiego trzeba wspomnieć Krystiana Zimermana, który zwyciężył IX edycję w 1975 roku i rozpoczął swoją międzynarodową karierę, a także Rafała Blechacza – zwycięzcę z 2005 roku. Ostatni triumf Polaka warto wyróżnić także ze względu na fakt, że Blechacz zdobył również wszystkie nagrody specjalne za najlepsze wykonanie.
Nasi reprezentacji XVIII Konkursu Chopinowskiego
Do pierwszego etapu tegorocznego konkursu przystąpiło 87 pianistów z kilkunastu krajów. Najliczniejszą reprezentację stanowili Chińczycy (22 uczestników). Drugą pod względem liczebności nacją okazali się Polacy (16 uczestników), a trzecią Japończycy (14 reprezentantów).
Po drugim etapie okazało się jednak, że liczebność nie przełożyła się na jakość, ponieważ w trzecim etapie zaprezentuje się tylko jeden przedstawiciel Państwa Środka – 17-latek Hao Rao. Zabrakło tym samym miejsca dla wykształconego w Nowym Jorku Yuchonga Wu, który początkowo zebrał wiele pochlebnych opinii. Nieobecność tego pianisty pokazuje w pewnym sensie, jakimi kryteriami kieruje się tegoroczne jury. Jak piszą recenzenci Wu należy do przedstawicieli dojrzałych i spokojnych pianistów, tymczasem dalej grają bardziej dynamiczni oraz ekspresyjni muzycy.
Dla nas z pewnością dobrą wiadomością jest że aż sześciu Polaków wciąż walczy o zwycięstwo. Wśród nich jest Szymon Nehring – finalista poprzedniej edycji Konkursu Chopinowskiego oraz laureat w Konkursie im. Artura Rubinsteina w Tel Awiwie. Nehring już teraz jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych polskich pianistów i co ciekawe – jeszcze dwa lata temu twierdził, że nie przystąpi do zmagań, które pierwotnie miały odbyć się w 2020 roku.
Szymon Nehring fot. Dariusz Golik/mat. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
Spore nadzieje wiążemy również z 21-letnim Piotrem Alexewiczem, zwycięzcą Ogólnopolskiego Konkursu Chopinowskiego w 2020 roku, który ma już na koncie solową płytę.
Miejmy tylko nadzieję, że nie powtórzy się scenariusz z 2015 roku, kiedy z piętnastu polskich uczestników do finału dotarł tylko wspomniany Nehring.
Faworyci bukmacherów
Znawcy muzyki klasycznej wystrzegają się przed wskazywaniem faworytów konkursu. Poziom jest niezwykle wysoki, co potwierdza tylko powiększenie grupy uczestników trzeciego etapu. Standardowo powinno znaleźć się w nim 20 pianistów, jednak jury postanowiło powiększyć to grono o trzy nazwiska. Sytuacja może się diametralnie zmienić z każdym kolejnym występem pianistów. Wiemy natomiast, że każdy z 23 uczestników, ma szansę wygrać pierwszą nagrodę, czyli 40 000 euro. Pieniądze nie są jednak największym magnesem. Zdecydowanie bardziej pianistom zależy na renomie, którą zagwarantuje wygrana w tak ważnym wydarzeniu. Konkurs Chopinowski to przede wszystkim drzwi do międzynarodowej sławy i koncertów na największych scenach całego świata.
Skoro eksperci unikają jednoznacznych przewidywań, sprawdziliśmy typy bukmacherów. Według nich największe szanse na końcowy triumf ma trójka pianistów. Numer jeden to 17-letnia Jewa Gieworgian, która imponuje werwą. Uwagę publiczności przykuła zwłaszcza pełnym pasji wykonaniem Poloneza fis-moll op. 44.
Podobne szanse daje się 25-letniemu Hiszpanowi Martinowi García García, który zaimponował zwłaszcza w Balladzie As-dur op. 47. Ekspresyjny pianista zbierał dotychczasowe szlify w Madrycie oraz Nowym Jorku i od początku konkursu potwierdza olbrzymi talent. Ścisłe grono faworytów uzupełnia Hyuk Lee z Korei Południowej. 22-latek kształci się w Moskwie i również należy do grona dynamicznych i pełnych energii pianistów.
Hyuk Lee fot. Wojciech Grzędziński/mat. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
Oto pełna lista 23 uczestników, którzy zakwalifikowali się do trzeciego etapu konkursu:
- Piotr Alexewicz (Polska)
- Leonora Armellini (Włochy)
- JJ Jun Li Bui (Kanada)
- Michelle Candotti (Włochy)
- Yasuko Furumi (Japonia)
- Alexander Gadjiev (Włochy/Słowenia)
- Avery Gagliano (Stany Zjednoczone)
- Martin Garcia Garcia (Hiszpania)
- Eva Gevorgyan (Rosja/Armenia)
- Nikolai Khozyainov (Rosja)
- Su Yeon Kim (Korea Południowa)
- Aimi Kobayashi (Japonia)
- Mateusz Krzyżowski (Polska)
- Jakub Kuszlik (Polska)
- Hyuk Lee (Korea Południowa)
- Bruce Liu (Kanada)
- Szymon Nehring (Polska)
- Kamil Pacholec (Polska)
- Hao Rao (Chiny)
- Miyu Shindo (Japonia)
- Kyohei Sorita (Japonia)
- Hayato Sumino (Japonia)
- Andrzej Wierciński (Polska)
Zwycięzcę XVIII Konkursu Chopinowskiego 2021 poznamy w środę 20 października. Występy uczestników odbywające się w Filharmonii Narodowej w Warszawie można śledzić na YouTube oraz w telewizji publicznej.
Jeśli chcecie dalej czytać o muzyce (nie tylko poważnej) zapraszamy do działu Słucham.
Zdjęcie okładkowe: Jewa Gieworgian fot. Wojciech Grzędziński/mat. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
Komentarze (0)